Tasarı ile ‘izin belgesindeki faaliyet alını dışında’ yolcu taşımacılığı yapanlara yönelik yaptırımlar artırılacak. Tasarı yasalaştığında bu tür araçlar trafikten men edilebilecek. Tartışmaların kaynağında UBER uygulamasındaki araçların mevzuata aykırı olarak D2 belgesi ile taksi gibi yolcu taşımacılığı yaptığı iddiası var. Bakanlık kayıtlarına göre 2017’de yetki belgesi dışında (korsan ve UBER dahil) yolcu taşımacılığı yapan 4 bin 136, 2018 ocak ayında 811 ve şubat ayında da 1.100 araca idari cezası kesildi. Ancak araç sahipleri ile sürücülerin farklı olması sebebiyle, Anayasa Mahkemesi’nin emsâl kararları gereği, bu tarz yetki dışı taşımacılık yapan araçlar trafikten men edilemiyordu.
‘Ceza yetersiz’
Yetkililer ve konunun tarafları, bu durumun korsan veya yetkisiz yolcu taşımacılığı ile mücadeledeki en temel sorunlardan biri olduğunu, idari para cezası uygulansa bile aracın trafikte faaliyetlerine devam ettiğini ve genellikle idari para cezalarının ödenmediği değerlendirmesinde bulundu. UBER gibi şirketlerin, para cezalarını kendilerinin ödediği, ayrıca sorunun hukuksal olarak karmaşıklığı nedeniyle idari para cezalarının bazen iptal edildiği belirtildi.
30 gün süreyle men edilecek
Tasarı yasalaştığında izin belgesinde belirtilen alan dışında faaliyet gösterenler için (UBER de bu kapsamda değerlendiriliyor) uygulanacak idari para cezasına ilave olarak aracın işleteni veya sahibi, aracının yetkisiz yolcu taşımacılığında kullanılmaması için tedbir almak ve denetimini yapmakla yükümlü kılınacak. Araç kullanıcısının, aracın sahibi olup olmadığına bakılmaksızın araçların 30 gün süreyle trafikten men edilmesi sağlanacak.
Yasal düzenleme ihtiyacı doğdu
Sorunun çözümü için Emniyet Genel Müdürlüğü, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, İstanbul, Ankara, İzmir Büyükşehir Belediyeleri, İl Emniyet Müdürlükleri temsilcileri ve Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu temsilcilerinin katılımı ile toplantılar yapıldı. Bu toplantılar sonunda ‘yetkisiz yolcu taşımacılığı’ ile etkin mücadele için 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu Ek 2/3 maddesiyle ilgili yasal düzenleme ihtiyacı olduğu belirlendi. Bunun üzerine İçişleri Bakanlığı kanun tasarısı hazırladı.