Renk körleri için "renk tonu bulucu" cihaz
YALOVA (AA) - Yalova'nın Çınarcık ilçesindeki Atatürk Bilim ve Sanat Merkezi fen bilimleri öğrencilerince hazırlanan "Renk körleri için renk tonu bulucu (RETBUL)" projesi, bu sorunu yaşayan kişilerin renkleri ayırt etmesini kolaylaştırdı.
Fen Bilimler öğretmeni İnanç Feridun Çancı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, öğrencileri Beyzanur Özker ve Efe Can Kutlu tarafından tasarlanan cihazla ton bulma sorununun ortadan kalktığını söyledi. Öğrencileriyle iki senedir elektronik cihaz üzerine çalışmalar yaptıklarını belirten Çancı, şunları söyledi:
"Renk körlerinin hangi aşamalar üzerinde zorlandıklarını fark ettik. Daha sonra öğrencilerimizle renk körlerinin sorunlarını çözebilmek için neler yapabileceğimizi konuştuktan sonra bir cihaz tasarladık. Cihazımızın en önemli özelliği herhangi bir yerde kullanılır olmamasıdır. Tasarımı tamamen bize ait. Öğrencilerimizle beraber ileriki aşamasında patent enstitüsüne bunun için başvurmak istiyoruz."
Renk körlüğünün birkaç aşamadan oluştuğunu anımsatan Çancı, "Bunlardan bazıları lacivert tonlarını ayıramazlar, bazıları mavi renk körlüğü, bazıları yeşil renk körlüğü olarak adlandırılıyor. Renk körleri örneğin mavinin renk tonlarını birbirinden ayırt edemezler. Bunları siyah olarak algılarlar. Bizim tasarladığımız cihazda şunu fark ettik ki, her rengin bir direnci var. Bu direncin karşısında yapmış olduğumuz elektronik sistemle de rengin tonunu yazarak, ölçtüğümüz direncin karşıdaki rengi algılıyoruz ve renk körlüğünün bu değeri okumasını sağlıyoruz." ifadesini kullandı.
Öğrenci Beyzanur Özker de her rengin ayrı bir direncinin olduğunu ve multimetre ölçüm cihazı ile bunun ölçülüp kodlamasının yapıldığını söyledi. Özker, şunları dile getirdi:
"Bu renk tonlarını ayırt edebilecek bir araç tasarladık. Çalışmamızda ilk olarak temel ışık renkleri olan kırmızı, mavi ve yeşil ışık renkli ledler bulunuyor. Bu ledlerin yer aldığı cihazımızı renklere tuttuğumuzda ışıklar karşıdaki renklere çarpıyor ve rengi sorguluyor. Ardından o rengin geri dönüşünde cihaz içinde bulunan foto dirençten (LDR), çıkış yaparak multimetre ölçüm cihazında bir direnç gösteriyor. Her rengin ayrı bir direnci var ve biz de bunları ölçerek renk körlerinin bunları anlamalarını düşündük. Çalışmamızda ilk olarak bu sistemi kurduktan sonra renk körü olanların kullanımını kolaylaştırmak için de cihazımızı bileklik üzerinde tasarladık. Bilekliğimizin içinde de aynı şekilde ana ışık renkleri bulunuyor. Ayrıca içinde arduino nano kartı (mikro denetleyici) var. Bu kartla programladık bilekliği ve bu programın içine bir yazılım yazdık."
-"Cihazımızı geliştirerek gözlük haline de getirmek istiyoruz"
Bu yazılıma renklerin direnç aralıklarını yazdıklarını anlatan Özker, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu direnç aralıklarını biraz uzak tuttuk. Çünkü ışıklar yüzünden bazen dirençler değişebiliyor. Örneğin kırmızı rengimiz 845-850 arasında direnç gösteriyor. Diğer renklerin de direnç aralığını yazılıma yazdık. Bunun karşılığında hangi renkler olduğunu yazdık. Böylece bilekliğimiz rengi algıladığında ekranda ismini aktarıyor. Bilekliğimizde yer alan yazılımımıza hangi direnç aralığını yazarsak, o renk ve tonları görülecektir. Bu cihazımız sadece renk körleri için değil, başka alanlarda kullanılabilir. Bu cihazımızı ressamlar ve terziler de kullanabilir. Örneğin terziler kumaşlar arasındaki ton ayarını bulmak için bu cihazı kullanabilir. Ressamlar da çizecekleri görselde bu cihazı kullanarak aradaki uyumu sağlayabilirler. Biz bu cihazımızı daha çok geliştirerek gözlük haline de getirmek istiyoruz. Gözlüğe yerleştireceğimiz arduino kartı ile algılayacağı rengi bulabilecek."