SGK, denetimleri sıklaştırdı... Kurum, bir iş yerinde fiilen çalışmayan ancak sigortalı gösterenleri takibe alıyor. Kişilerin tespitinden sonra verilecek cezalar kapsamında kişinin ödenen primleri ve emekliliği de iptal oluyor.
18 yaş altına yasak Akşam'dan Okan Güray Bülbül'ün haberine göre özellikle 2008'de sosyal güvenlik sisteminde önemli değişiklikler yapılmadan önce emeklilik yaşının yükseleceği öngörüldüğü için pek çok kişinin akrabasının, çoluğunun, çocuğunun sigorta girişinin yapıldığını gördük. Bu dönemde 10-15 yaşında gençlerin inşaatlarda sigortalı gösterildiği tespit edildi. 18 yaşın altında kişilerin çalıştırılamayacağı işyerlerinden yapılan bu işlemler SGK tarafından tespit edildiğinde sigorta girişleri iptal ediliyor. Dolayısıyla SGK hukuksuzluğu tespit ettiğinde sigorta girişini de iptal etme hakkına sahip.
Gün sayıları iptal Sigorta girişi olsun diye bir yerden sigorta girişi yapılanlar dışında bir de, prim ödeme gün sayısı dolsun diye 'bir yerden sigortalı gösterilen' kişiler var. Çalıştıkları süre emekli olmalarına yetmediği için bir şekilde sigortalı gösterilerek prim ödeme gün sayısını doldurmayı ve yaş gelince emekli olmayı istiyorlar. Ancak fiilen çalışmadığı halde bir işyerinden sigortalı gösterilen kişileri SGK tespit ederse bu kişilerin prim günlerini iptal ediyor. Dolayısıyla sahte sigortalılığa başvuran kişinin hem ödediği primler boşa gidiyor, hem de prim günleri yanıyor. Sahte sigortalılığın son dönemde en çok görülen durumlarından birisi, hamile kadınların sigortalı gösterilmesi. Hamile olduğunu öğrenen kadınlar, bir yerden sigortalı gösteriliyorlar ve bu sayede SGK'dan geçici iş göremezlik ödeneği alma hakkına sahip oluyorlar ve özel hastanede doğum yaptıklarında SGK'dan tedavi masraflarının bir kısmını alabiliyorlar.
Ayda 200 TL emeklilik vaat eden dolandırıcılar... Sahte sigortalılığın pek çok türü var. Bir kişi çalışmadığı halde bir yerden sigortalı gösteriliyorsa buna sahte sigortalılık deniyor. Diğer yandan bazen dolandırıcılar özellikle emeklilik için prim günü yetmeyen kişilere ulaşarak ayda 150 – 200 TL'ye emeklilik vaat ederek bu kişileri kandırıyorlar. 200 TL ödeyerek sigortalı yapılacağı söylenen kişilerden alınan paralar dolandırıcılar tarafından devlete yatırılmadığı için, bu kişilerin ödedikleri paralar boşa gidiyor. Yani bir dolandırıcılık söz konusu. Dolandırıcılar çoğu kez dolandırdıkları kişilerden aldıkları paraları SGK'ya hiç ödemeden ortadan kayboluyorlar. Bazen de sahte işyerleri üzerinden birkaç ay prim ödüyorlar ve bu sayede dolandırdıkları kişilere 'Bak senin primin yatıyor' diyebiliyorlar. Gerçekte olmayan işyerlerinden yapılan bu sigorta ödemeleri de SGK tarafından tespit edildiğinde iptal ediliyor. Çoğu kez bu tip işyerleri dilencilerin, çok fakir kişilerin adına tescil ettiriliyor. Bu sayede dolandırılan kişilerin ileride açabilecekleri tazminat davaları da boşa çıkıyor. SGK, sahte sigortalılığı tespit ederse ilk önce bunu iptal ediyor. Bu sürelere ilişkin ödenen primler de iptal ediliyor ve iade edilmiyor. Sahte sigortalılıkla emekli olan kişinin emekliliği iptal ediliyor. SGK ödenen emekli aylıklarını faiziyle geri istiyor. 'Sahte' dönemde ödenen ilaç ve tedavi masrafları da faiziyle geri isteniyor.
Denetimler arttı Sahte sigortalılık ve bu şekilde yapılan dolandırıcılıklar son dönemde çok arttı. SGK bu konuda denetimlerini sıklaştırdı. Bir kişinin sigortalı olmasının ilk şartı, fiilen çalışmaktır. Fiilen çalışmayan bir kişi adına prim ödenmesi ve bu kişinin bu şekilde emekli olması mümkün değildir.