İhracatı, İstihdamı onlar yüklendi

25 Kasım 2016 Cuma

ANKARA (AA) - Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), geçen yıl ihracatın yüzde 55,1'ini, ithalatın ise yüzde 37,7'sini gerçekleştirdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri"ni açıkladı. Buna göre, sanayi ve hizmet sektörlerinde 2014'te 2 milyon 677 bin girişim faaliyet gösterdi. KOBİ'ler, toplam girişim sayısının yüzde 99,8'ini, istihdamın yüzde 73,5'ini, maaş ve ücretlerin yüzde 54,1'ini, cironun yüzde 62'sini, faktör maliyetiyle katma değerin (FMKD) yüzde 53,5'ini ve maddi mallara ilişkin brüt yatırımın yüzde 55'ini oluşturdu. Küçük ve orta büyüklükteki i̇şletmeler, 2014'te en fazla ticaret sektöründe faaliyet gösterdi. Ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına göre, KOBİ'lerin yüzde 39,2'si toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 15,4'ü ulaştırma ve depolama, yüzde 12,4'ü imalat sanayi sektöründe faaliyette bulundu. KOBİ'ler ticaret sektöründe istihdamda en büyük paya sahip oldu. Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı faaliyetindeki KOBİ'lerde, istihdam payı yüzde 26,9, maaş ve ücret payı yüzde 23, ciro payı yüzde 49,6, faktör maliyetiyle katma değer payı yüzde 26,1, maddi mallara ilişkin brüt yatırım payı ise yüzde 19,4 olarak gerçekleşti. - İmalat sanayindeki KOBİ'ler düşük teknolojiyle çalıştı Küçük ve orta büyüklükteki imalat sanayi girişimlerinin yüzde 59,7'si düşük teknolojiyle çalışırken, bu girişimler istihdamın yüzde 54'ünü, faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 43,4'ünü oluşturdu. KOBİ'ler büyüklüklerine göre incelendiğinde, 1-19 kişi çalışan girişimlerin yüzde 60,4'ü düşük teknoloji, yüzde 31,1'i orta-düşük teknoloji, yüzde 8,3'ü orta-yüksek teknolojiyle çalıştı. 20-49 kişi çalışan girişimlerde bu paylar sırasıyla yüzde 53, yüzde 28,4, yüzde 17,6 iken, 50-249 kişi çalışan girişimlerde yüzde 49,7, yüzde 31,4, yüzde 17,4 oldu. Küçük ve orta büyüklükteki i̇şletmeler, 2015'te ihracatın yüzde 55,1'ini gerçekleştirdi. İhracatta, 1-9 kişi çalışan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,7 iken, 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 20,3, 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 17,1, 250'den fazla kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 44,8 oldu. Girişimin ana faaliyetine göre KOBİ'lerin ihracatının yüzde 59,3'ü ticaret, yüzde 36'sı sanayi sektöründe faaliyet gösteren KOBİ'ler tarafından yapıldı. KOBİ'lerin geçen yıl ithalattaki payı ise yüzde 37,7 oldu. İthalatta 1-9 kişi çalışan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 6,3, 10-49 kişi çalışan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 13,1, 50-249 kişi çalışan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,2, 250'den fazla kişi çalışan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 62,3 olarak gerçekleşti. Girişimin ana faaliyetine göre KOBİ'lerin ithalatının yüzde 59,6'sı ticaret, yüzde 33,1'i sanayi sektöründe faaliyet gösterenler tarafından gerçekleştirildi. - KOBİ'lerin yarısı Avrupa'ya ihracat yaptı Ülke gruplarına göre 2015'te dış ticaret incelendiğinde, KOBİ'ler tarafından yapılan ihracatın yüzde 49'u AB, yüzde 34,5'i Asya ülkelerine yapıldı. KOBİ'ler ithalatın yüzde 50,4'ünü AB, yüzde 39,5'ini de Asya ülkelerinden gerçekleştirdi. Geçen yıl KOBİ'lerin ihracatının yüzde 92,3'ünü imalat sanayi ürünleri oluşturdu. KOBİ'lerin ihracatı içinde giyim eşyası sektörünün payı yüzde 16, tekstil ürünlerinin payı yüzde 10,1 ve ana metallerin payı yüzde 9,2 oldu. KOBİ'lerin ithalatında ise öne çıkan sektörler, yüzde 16,5 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler, yüzde 13,1 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanlar ve yüzde 10,5 ile ana metaller olarak kayıtlara geçti. Türkiye'de gayrisafi yurtiçi Ar-Ge harcaması geçen yıl 20 milyar 615 milyon lira olarak hesaplandı. Bu harcamanın yüzde 17,7'si KOBİ'ler tarafından yapıldı. Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) cinsinden toplam 122 bin 288 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. TZE cinsinden toplam Ar-Ge personelinin yüzde 27,5'i KOBİ'lerde istihdam edildi. - KOBİ'lerin yüzde 93,5'i internete erişti Girişimlerde bilişim teknolojileri kullanım araştırmasına göre de 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin yüzde 93,7'si internet erişimine sahipken, bu oran KOBİ'lerde yüzde 93,5 oldu. Araştırma kapsamındaki girişimlerin bilgisayar kullanım oranı 2016 yılında yüzde 95,9, web sayfası sahiplik oranı ise yüzde 66 iken KOBİ'lerde aynı oranlar sırasıyla yüzde 95,8 ve yüzde 65,2 oldu. Girişimlerin kamu kurum ve kuruluşlarıyla iletişimde interneti kullanma oranı 2015 yılında yüzde 86,2 iken KOBİ'lerde bu oran yüzde 85,9 oldu. Girişimlerin yüzde 11,9'u web sayfası veya Elektronik Veri Alışverişi yoluyla mal/hizmet siparişi alırken, KOBİ'lerde bu oran yüzde 11,6 olarak gerçekleşti.