GRAFİKLİ ANALİZ - Ekonomik göstergeler "yatırım yapılabilir" seviyeyi destekliyor
İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişiminin ardından, 18 Temmuz'da Türkiye'nin kredi notunu negatif izlemeye alan Moody's'in, yarınki Türkiye not değerlendirmesini pas geçmesi bekleniyor.
Moody's'in "Baa3" ile derecelendirdiği Türkiye'nin kredi notunu FETÖ darbe girişiminin ardından negatif izlemeye almasıyla "yatırım yapılabilir" statüsünün kaybedilmesi gündeme gelmişti.
Ekonomistler, darbe girişiminin ardından piyasaların hızlı bir şekilde toparlanması dolayısıyla Moody's'ten herhangi olumsuz bir değerlendirme beklemediklerini, "pas geçme" ihtimalinin yüksek olduğunu kaydediyor. Geçen hafta Moody's heyetiyle bir araya gelen ekonomi yetkililerinin, görüşmenin son derece olumlu bir havada geçtiğini belirtmesi de söz konusu beklentileri destekliyor.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu alt seviye yatırım yapılabilir grubundaki ülkeler "Baa3", "Baa2" ve "Baa1" kredi notlarıyla temsil ediliyor. Moody's'in kredi notu basamaklarında "Baa3"ün hemen altında bulunan "Ba1", "Ba2" ve "Ba3" kredi notları ise "yatırım yapılamaz (çöp)" seviyeyi gösteriyor.
Orta seviye yatırım yapılabilir grubundaki ülkelerin kredi notları "A1", "A2" ve "A3" şeklinde belirlenirken, üst seviye yatırım yapılabilir grubunda bulunan ülkeler ise "Aaa", " Aa1", "Aa2" ve "Aa3" kredi notlarıyla derecelendiriliyor.
- Türkiye, ekonomik göstergelerde kendi grubundan ayrışıyor
Moody's'in alt seviyedeki "yatırım yapılabilir" grubunda değerlendirdiği ülkeler arasında, "Baa1" notuyla Mauritius, Umman, Tayland ve "Baa2" notuyla da Bahama, Bulgaristan, Kolombiya, İzlanda, İtalya, Panama, Filipinler, Güney Afrika, İspanya ve Uruguay bulunuyor.
Bu grubun en düşük notu olan "Baa3" ile derecelendirilen ülkeler arasında ise başta Türkiye olmak üzere Hindistan, Endonezya, Kazakistan, Namibya, Romanya, Slovenya, Trinidad ve Tobago yer alıyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre, söz konusu grupta Türkiye'den daha yüksek nota sahip birçok ülkenin makroekonomik göstergeler açısından Türkiye ile kıyaslanamayacak düzeyde olması dikkati çekiyor.
IMF'nin 2016 yılı büyüme tahminlerine bakıldığında, yüzde 3,8 ile Türkiye, kendinden daha yüksek kredi notuna sahip olan Mauritius, Tayland, İspanya, Kolombiya, Bulgaristan, Umman, Bahama, Uruguay, İtalya ve Güney Afrika'nın üzerinde bulunuyor. Öte yandan Türkiye'nin, kendisiyle aynı nota sahip Slovenya, Kazakistan, Trinidad ve Tobago'dan da bu yıl daha fazla büyümesi bekleniyor.
Bu yıl ulaşılması beklenen ekonomik büyüklük rakamları bakımından da 751,2 milyar dolarlık milli gelire sahip Türkiye'nin üzerinde sadece Hindistan, İtalya, İspanya ve Endonezya yer alıyor. Türkiye'yi 409,7 milyar dolarlık Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) büyüklüğüyle Tayland takip ederken, Türkiye'nin en yakın rakibinin ekonomik büyüklüğünün yaklaşık 2 katına sahip olması da dikkati çekiyor.
Kamu borcu göstergeleri açısından ise Türkiye, alt seviye yatırım yapılabilir düzeydeki ülkelerin neredeyse tamamına fark atıyor. Kamu borcunun GSYH içindeki payı açısından bu grupta yer alan 21 ülke içerisinde Türkiye'den daha iyi durumda olan sadece 3 ülke bulunuyor.
Türkiye'nin bu yıl kamu borcunun GSYH içindeki payının yüzde 30,7 olması beklenirken, söz konusu oranın Bulgaristan'da yüzde 30,2, Endonezya'da yüzde 27,6 ve Kazakistan'da yüzde 22,1 düzeyinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Böylece Türkiye, alt seviye yatırım yapılabilir grubunda yer alan 21 ülkeden büyüme oranında 13'ünün, milli gelir büyüklüğünde 16'sının ve kamu borcunun GSYH içindeki payında da 17'sinin üzerinde bulunuyor.
- Türkiye, çöp seviyesindeki ülkelere fark atıyor
"Baa3"ün hemen altında yer alan ve olası bir not indiriminde Türkiye'nin de dahil edileceği "yatırım yapılamaz" grubundaki ülkeler arasında "Ba1" ile Azerbaycan, Kosta Rika, Guatemala, Macaristan, Fas, Paraguay, Portekiz ve Rusya, "Ba2" ile Bahreyn, Brezilya ve Hırvatistan, "Ba3" ile de Bangladeş, Bolivya, El Salvador, Gürcistan, Fildişi Sahili ve Tunus bulunuyor.
Bu gruba Türkiye de dahil edilerek kıyaslandığında ise özellikle milli gelir, büyüme oranı ve kamu borcunun GSYH içindeki payı açısından Türkiye'nin açık ara önde olduğu dikkati çekiyor.
Türkiye'nin bu yıl 751,2 milyar dolarlık milli gelir büyüklüğüyle bu grupta yer alan 14 ülkenin üzerinde yer alması beklenirken, 1,1 trilyon dolarla Rusya ve 1,5 trilyon dolarla da Brezilya olmak üzere sadece 2 ülke Türkiye'nin üzerinde bulunuyor. Buna karşın Türkiye'nin, bu yıl Rusya ve Brezilya'nın da dahil olduğu 12 ülkeden daha fazla büyüyeceği tahmin ediliyor.
Öte yandan, yüzde 30,7'lik kamu borcunun GSYH içindeki payı göstergesinde de Türkiye'nin bu grupta yer alan Paraguay, Guatemala ve Rusya hariç tüm ülkelerden öne çıktığı dikkati çekiyor.
IMF'nin 2016 yılı tahminlerine göre Moody's'in alt seviye yatırım yapılabilir grubunda yer alan ülkeler için büyüme, borç/GSYH oranı ve GSYH büyüklüğü rakamları şöyle;
Borç/GSYH (%) | Büyüme (%) | GSYH (milyar dolar) | |
Bahama | 66,9 | 1,5 | 8,9 |
Bulgaristan | 30,2 | 2,3 | 49,4 |
Endonezya | 27,6 | 4,9 | 937,0 |
Filipinler | 35,7 | 6,0 | 310,3 |
Güney Afrika | 51,4 | 0,6 | 266,2 |
Hindistan | 66,5 | 7,5 | 2.288,7 |
İspanya | 99,0 | 2,6 | 1.242,4 |
İtalya | 133,0 | 1,0 | 1.848,7 |
İzlanda | 56,1 | 4,2 | 18,6 |
Kazakistan | 22,1 | 0,1 | 116,2 |
Kolombiya | 49,3 | 2,5 | 253,2 |
Mauritius | 58,3 | 3,8 | 11,9 |
Namibiya | 30,9 | 4,2 | 11,2 |
Panama | 38,9 | 6,1 | 55,8 |
Romanya | 39,7 | 4,2 | 181,9 |
Slovenya | 80,7 | 1,9 | 43,8 |
Tayland | 43,7 | 3,0 | 409,7 |
Trinidad and Tobago | 62,8 | -1,1 | 23,8 |
Türkiye | 30,7 | 3,8 | 751,2 |
Umman | 35,5 | 1,8 | 51,7 |
Uruguay | 63,0 | 1,4 | 53,1 |