Trabzon Girişimcilik Zirvesi

TRABZON (AA) - TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Sani Şener, "TAV, 1997 yılında Atatürk Havalimanı ile çıktığı yolculukta bugün havalimanı sayısını 14'e çıkarttı. Dünyada 17 ülkedeki 70 havalimanında servis hizmeti sunuyoruz." dedi.

Şener, bir otelde düzenlenen, "Trabzon Girişimcilik Zirvesi" kapsamında TEB Holding Yönetim Kurulu Üyesi Varol Civil moderatörlüğünde gerçekleştirilen "Neden Girişimcilik?" konulu oturumda yaptığı konuşmada, TAV'ın hikayesinin 1997 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı ile başladığını belirti.

Yap-işlet-devret modelinin, o yıllarda çok da bilinmediğini ifade eden Şener, "Önce yapacaksın, sonra işleteceksin, sonra da devlete devredeceksin. Parayı kim verecek? Parayı sen bulacaksın. Kaç lira bulacaksın? 300 milyon dolar. Türkiye Cumhuriyeti Devleti o zaman IMF'den 300 milyon dolar kredi alamıyordu. Biz 300 milyon dolar kredi alıp yapacağız ve bitireceğiz." diye konuştu.

Şener, ihale şartnamesinde gün belirtilmemesine rağmen inşaatı 3 yıl 8 ay 20 günde tamamla vaadinde bulunduklarını anlatarak, şöyle devam etti:

"İhaleye bizden başka 12 uluslararası firma girdi. Bütün firmalar yıl ve ay belirttiler. Bu firmalar arasında sadece biz gün atmayı düşündük ve 10 günle bu ihaleyi aldık. Eğer gün atmasaydık, biz bu ihaleyi alamayacak ve bugünlere gelemeyecektik. O günlerde ihaleyi aldığımızda en büyük şirketler dahi güldü, hatta gazetelere çıkıp, o zaman gençtik tabii 'bu gençler parayı nereden bulacaklar, 30 ayda nasıl bitirecekler' diye herkesin eleştirilerini alıyorduk. Biz kendimize inandık. Hayallerimizi yüksek tuttuk ve hayallerimize göre de hedeflerimizi koyduk. Hedefleri koyduktan sonra, o hedeflere gidecek stratejiyi tayin ettik, planlamayı yaptık ve doğru koltuklara, Türkiye'nin en iyilerini oturttuk ve yola çıktık. Tam 22 ay şantiyeden ayrılmadan proje direktörlüğünü yaptım ve işi bitirdik. Başarılı olmak için 3 yıl, 8 ay, 20 gün başa baş noktasıydı. Biz ise başarının da üstüne çıkarak inşaatı 8 ay erken bitirdik ve bu süreyi de işletme süresine ekledik."

İnovasyonun, başkasının düşünmediğini düşünmek olduğunu vurgulayan Şener, girişimciliğin ise başkasının düşünmediğini ticarileştirmek anlamı taşıdığını, kendilerinin de bu yolu izlediğini söyledi.

- "Havalimanı sektörü büyüyecek"

Şener, her gün kendilerini yenileyerek yola devam ettiklerine dikkati çekerek, genç girişimcilere şu tavsiyelerde bulundu:

"18-22 yaş arasında bitirmiş olduğunuz okulun ne adı, ne de bölümün adı sizin 40 yıllık iş hayatını yönetemez. Diplomanızın geçerlilik süresi vardır. Her 4 yılda bir bilgiyle doldurmazsanız, o diploma 4 yıl sonra geçersiz olur yani modası geçmiş olursunuz. Modanızın geçmemesi için kendinizi devamlı yenilemeniz gerekiyor. Onun için çok iyi öğrenmeniz gerekiyor."

Sektörde uçak üreticisi, havalimanı işletmeleri ve uçak şirketlerinin yer aldığını belirten Şener, "Bu üçü birbirini destekleyen sektörler ama aynı zamanda rakip sektörler. Uçak şirketlerinin gideri, benim gelirim. Ben gelirimi artırmak istiyorum, o giderini düşürmek istiyor. O zaman aramızda bir rekabet var. Bu üçünü bir arada yönetmenin nasıl olacağını incelemeye başladık ve gördük ki havalimanı sektörü bu dünyada çok büyüyecek çünkü Türkiye havalimanında ilk özelleştirmeyi yapanlardan biri." dedi.

Şener, dünyada 20 bin uçak olduğunu ifade ederek, "Airbus Boeing, 'Ben 2034'de 40 bine çıkacağım' diyor yani iki katına çıkacak yolcu sayısı. O zaman bu uçaklar nereye inecek? Havalimanlarına. O zaman ne olacak? Havalimanı sektörü büyüyecek. İşte bizim bugün girişimcilik ve inovasyondan bahsettiğimiz bu konferansta, geleceği yönetebilmek, geleceği görebilmek üzerinde durmamız lazım. Ayrıca zamanı da yakalayabilmeliyiz. Biz 1997'de zamanı yakaladık. Türkiye'de özelleştirme başlamıştı ve biz parayı bulabileceğimize inandık. Parayı bulduktan sonra bu işi yürütebileceğimize ve dünyada bu işin çok daha büyük yerlere geleceğine inandık." diye konuştu.

Dünyada yılda 78 milyon uçuş gerçekleştiğine dikkati çeken Şener, şunları kaydetti:

"Günde 20 bin uçak kalkacak ise 10 bini yerde, 10 bini havadadır. 11 Eylül olayları olduğunda Amerika bütün uçakları yere indirdi ama yerde yer yoktu. Pistlere bile uçak park ettiler, başka hava yollarına yolladılar oranın da pisti doldu. Biz, yerin bu kadar gelişeceğini düşündük ve dedik ki hedefimizi koyalım. Türkiye'de 2000'de yolcu sayısı 33 milyondu, şimdi ise 181 milyon. Amerika 5,3 milyar. Buraya kadar çıkabilir mi? Zor ama Suudi Arabistan'ı rahatlıkla geçecektir. Büyüme Çin'de olacak o nedenle biz Çin pazarına, Güneydoğu Asya'ya doğru gidiyoruz. Geleceği yönetmeye başlıyoruz."

Şener, Tunus'ta, Gürcistan'da, Makedonya'da ve Medine'de olmak üzere çeşitli ülkelerde 14 havalimanının inşasına devam ettiklerini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

"TAV, 1997 yılında Atatürk Havalimanı ile çıktığı yolculukta bugün havalimanı sayısını 14'e çıkarttı. Dünyada 17 ülkedeki 70 havalimanında servis hizmeti sunuyoruz. 17 ülkenin rekabet hukuku, ticaret ve iş kanunu, gelenek ve görenekleri ile çalışıyorsunuz. Kolay değil ama bunun özünde ne geliyor küresel şirket olmak geliyor. Cesur ve adil olan firmalar, ülkelerinin tarihlerinde çok ciddi iz bırakırlar. Ben, TAV'ı da böyle bir şirket olarak görüyorum."

Oturumda, FARPLAS üst yöneticisi Ömer Burhanoğlu, ASAŞ Alüminyum Sanayi ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Safa Bayar Yavuz da sunum gerçekleştirdi.