1. Sanayici Kadın Çalıştayı

İSTANBUL (AA) - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sanayici Kadın Girişimciler Çalışma Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, 78 milyonluk ülkede 21 milyon kadını evde oturtarak bir başarı hikayesi yakalanamayacağını düşündüğünü söyledi.

Okyay, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu tarafından düzenlenen 1. Sanayici Kadın Çalıştayı'nda, Türkiye'nin gelişmiş bir ülke olma yolunda yeni bir hikayeye ihtiyacı olduğunu söyledi.

Bu hikayede daha güçlü bir demokrasi, daha özgürlükçü bir Anayasa, daha bağımsız bir yargı ve daha üretken bir eğitim sistemi ile bütün bu değerleri destekleyecek sürekli bir reform sürecine ihtiyaç olduğunu aktaran Okyay, bu yeni başarı hikayesinin odağına sanayinin yerleşmesi gerektiğine inandıklarını dile getirdi.

Okyay, Türkiye'nin bu yolda hiçbir potansiyelini atıl tutma lüksünün olmadığını vurgulayarak, "TOBB'un değerli başkanı konuşmalarında sık sık 'Ülkemizin gerçek petrolü kadınlar' mesajı veriyor. Evet, kadın potansiyelimizin değerlendirilmemiş bir cevher olduğu ortada. Ama ben bu potansiyelin petrole değil, güneş enerjisine benzediğini düşünüyorum. Bu büyük enerjiyi açığa çıkarmak için ağaç kesmeye, toprak delmeye, çevreyi kirletmeye veya karbon salımının ortaya çıkardığı sorunlarla boğuşmaya gerek yok. Bu enerji her yerde toplumun emrinde. Sadece ve sadece bu büyük potansiyeli hakkını vererek değerlendirme iradesi ve buna uygun bir iklim oluşturmamız gerekiyor" şeklinde konuştu.

"Yüzde 8 kadın girişimci oranı, yüzde 31 iş gücüne katılım oranı... Bu eğitim ve verimlilik düzeyiyle vasat bir ülke olmaktan kurtulamayız" diyen Okyay, 78 milyonluk ülkede 21 milyon kadını evde oturtarak bir başarı hikayesi yakalanamayacağını düşündüğünü dile getirdi.

- "Kadın yöneticilerin çok olduğu şirketler daha karlı"

Okyay, bugün Türkiye'de çalışan kadınların yaklaşık yüzde 17'sinin sanayide istihdam edildiğini belirterek, "Üzülerek söylüyorum ki sanayi için önem taşıyan mühendislik gibi meslekler ülkemizde hala erkek işi olarak görülüyor" dedi.

Yasaların iş hayatında cinsiyet eşitliğini desteklediği halde, uygulamada en alttan en üst kademeye kadar kadınlara yönelik ayrımcılığın halen sürdüğüne dikkati çeken Okyay, bu ülkede ekonomik kriz dönemlerinde ilk olarak kadınların işten çıkartıldığını kaydetti.

Okyay, halka açık şirketlerde kadın yönetim kurulu üyesi oranının sadece yüzde 12,9 olduğu bilgisini vererek, "Borsa İstanbul'daki şirketlerin 178'inin yönetim kurulu tamamen erkeklerden oluşmakta" ifadelerini kullandı.

Halka açık şirketlerin sadece yüzde 3,1'inde kadın üst yöneticinin (CEO) görev yaptığına işaret eden Okyay, Avrupa Birliği'nin (AB) birçok ülkesinde yönetim kurullarında kadınlar için kota uygulandığının altını çizdi.

Okyay, dünyada yapılan araştırmaların kadın yöneticilerin çok olduğu şirketlerin karlılık oranının yüzde 36 daha fazla olduğunu gösterdiğini belirterek, yönetim kurullarında çeşitliliğin güçlenmesinin daha geniş bir yetenek havuzundan yararlanmayı getirdiğini ve performansı artırdığını dile getirdi.

- "Dünyadaki ücretsiz işlerin yüzde 95'ini kadınlar üstleniyor "

Okyay, dünyadaki ücretsiz işlerin yüzde 95'ini kadınlar üstlendiğini söyledi. Türkiye'de doğum yaptıktan sonra çalışmayı bırakan kadınların yüzde 77'sinin çocuğunu bırakacağı yer olmadığı için işten ayrıldığını söylediğini aktaran Okyay, kendisinin de benzer bir problemle karşılaştığını belirterek, "Sanayi Odasında yönetim kuruluna seçildim ve hamile kaldım. Ve yönetim kurulu toplantılarında İSO birçok şeyi ciddi takip eder; imzalar, katılım vs. gibi… Burada çok ciddi bir problemle karşılaştım. Hamilelik normal bir hastalık süreci olarak algılanmadığı için bunun TOBB'da bir tanımı olmadığını gördüm. Ve sonunda yönetim kurulu toplantılarının bir kısmını bizim evde yapmak zorunda kaldık" şeklinde konuştu.

Okyay, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) aracılığıyla iş arayan kadınların oranının yüzde 35 olduğunu, kadınların genellikle tanıdık aracılığıyla iş aradığını, tanımadıkları yerlere başvurmaktan kaçındığını dile getirdi.

Bütün bunların nedenlerinin öğrenilmesi gerektiğini vurgulayan Okyay, "Kadınlarımızdan hem 3 çocuk, hem de kariyer yapması isteniyorsa buna uygun olarak da imkanlar sunmamız gerekiyor. O şartlar sağlanmadığı sürece bunun olması oldukça zor" değerlendirmesinde bulundu.

Okyay, sanayici kadınların finans ve teşviklere erişim başta olmak üzere muhatap oldukları önemli sorunlara kadın dostu çözümler üretilmesi istediğini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Biz, genç kızlarımız iyi bir eğitim alsın ve sanayiciliğe özensin istiyoruz. Biz tedarik zincirindeki kadın üreticilerin değer zincirine geçişinin kamu eliyle özendirilmesini istiyoruz. Biz, aile şirketlerinde kadın bireylerin önemsiz işlerde çalıştırılarak ayrımcılığa tabi tutulmamasını istiyoruz. Biz, şirketlerimizde imzacı değil, icracı kadınlar istiyoruz. Biz, oda ve borsaların tüm yönetim organlarında kadın kotası getirilmesini istiyoruz. Bütün bunları kendimiz için istemiyoruz. Bütün bunları; devlet memuru olmak için sıra bekleyen 4 milyon gencimiz için istiyoruz. Evinde oturan 21 milyon kadın için istiyoruz. 8 yıldır yerinde çakılıp kalan milli gelirimizi artırmak için istiyoruz. Ülkemiz küresel dalgalanmalarda savrulmasın diye istiyoruz. Karşı karşıya kaldığımız tüm meydan okumalarla baş edebilelim diye istiyoruz. Dün akşam konuşup TOBB Başkanımızın iznini aldığım için buradan size bir konuyu ilk kez açıklama sevincini yaşıyorum: TOBB'un yönetim organlarında ve oda-borsalarda kademeli olarak artacak bir kadın kotası önerimiz prensip olarak kabul gördü. Rifat Bey, bu önerinin arkasında duracağını deklare etti ve bu duruş doğrusu bizi çok mutlu etti."

- "Artık sanayiye daha fazla kadın eli değmesi gerek"

TOBB Başkanvekili Halim Mete ise Anadolu'da kadın girişimcilik heyecanının çok daha fazla olduğunu söyledi.

Bugün ekonomi büyüyecekse, üretim, istihdam ve ihracat artacaksa bunun tek yolu olduğunu, onunda daha fazla kadın girişimci çıkarmak olduğunun altını çizen Mete, sanayiye yeni bir ivme kazandırılması gerektiğini, sanayide daha fazla kadın girişimci çıkararak bunun başarılabileceğine inandığını kaydetti.

Mete, kadın olmadan yeni bir medeniyet inşa etmenin mümkün olmadığını vurgulayarak, "Bugün iktisat biliminin gerçekleri şunu gösteriyor; kadın olmadan ekonomide ve sanayide dünya devi olmak mümkün değil" şeklinde konuştu.

Bunu pek çok konuda gördüklerini anlatan Mete, kadınların girişimcilikte erkeklerden daha aktif ve daha cesur olduğunu dile getirdi.
Mete, artık sanayiye daha fazla kadın eli değmesi gerektiğinin altını çizdi.

Gelecek sene oda ve borsalarda seçim sürecinin başlayacağını anımsatan Mete, oda ve borsa yönetimlerinde daha fazla kadın görmek istediklerini, bu konuda kota konması gibi yöntemlere sıcak baktıklarını ifade etti.

Mete, bunu nasıl sağlayacaklarına yönelik henüz yasal bir çözüm bulamadıklarını ancak seçim mevzuatını buna nasıl uygun hale getirebileceklerine dair araştırmalara devam ettiklerini sözlerine ekledi.

Açılış konuşmalarından sonra aile fotoğrafı çekilirken, çalıştay basına kapalı gerçekleşti.