İSTANBUL (AA) - Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, küresel ticaretteki büyüme hızının dünya büyüme hızının yarısına doğru indiğini belirterek, "Mesela bu sene Dünya Ticaret Örgütü'nün (DTÖ) tahminine göre küresel ticaret sadece yüzde 1,7 büyüyecek. Halbuki küresel ekonomi yüzde 3 civarında büyüyor. Dolayısıyla bu da olağanüstü bir döneme işaret ediyor." dedi.
Şimşek, Anadolu Aslanları İşadamları Derneğinin (ASKON) düzenlediği "Türkiye Ekonomisi ve Güncel Gelişmeler" konulu toplantıda yaptığı konuşmada, dünya ekonomisi küresel kriz sonrasında hızla toparlanmaya girse de, uzun vadeli büyüme oranlarının oldukça altında bir büyüme ile yoluna devam ettiğini, küresel büyümenin yüzde 3 civarında olduğunu kaydetti.
Yüzde 3'lük büyümenin nispeten düşük bir büyüme olduğunu aktaran Şimşek, "Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bunu düşük büyüme tuzağı olarak tanımlıyor." diye konuştu.
Şimşek, satın alma yöneticileri endeksinin siparişler noktasında ipuçları verdiğine işaret ederek, burada hem imalat hem de hizmetlerde bir toparlanma görüldüğünü, bunun geleceğe dönük dünya ekonomisinin büyümesini yüzde 3'lerin altına inmeyeceğini ortaya koyduğunu ifade etti.
Hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan ülkelerde kısa vadeli görünümün olumlu olduğunu vurgulayan Şimşek, burada olumludan kastının büyümenin daha da yavaşlamayacağı yönünde olduğunu bildirdi.
Şimşek, küresel ticaretin normalde dünya ekonomisinin 2 katı hızla büyüdüğüne dikkati çekerek, sözlerine şöyle devam etti:
"Yani küresel büyüme yüzde 3 ise bunun yüzde 6 olmasını beklersiniz. Fakat ilginç bir şey küresel ticaretteki büyüme hızı dünya büyüme hızına indi, şimdi de yarısına doğru indi. Mesela bu sene DTÖ'nün tahminine göre küresel ticaret sadece yüzde 1,7 büyüyecek. Halbuki küresel ekonomi yüzde 3 civarında büyüyor. Dolayısıyla bu da olağanüstü bir döneme işaret ediyor. Ticarette de tıkanma var. Bunun bir çok sebebi var. Bunun bir tanesi korumacılık eğilimi. 2008'den bu yana dünya ülkeleri bin 400'ün üzerinde korumacılık tedbiri aldılar. Bu ticareti sınırlıyor. Yatırımlarda ciddi bir yavaşlama var. Bu da ticaretin bir kısmını etkiliyor. Aslında yavaş yavaş ucuz işçiliğin olduğu, başka pazar avantajlarının olduğu ülkelere doğru üretimin kaydığı, ürünleri oradan alma süreci tersine dönüyor. Özetle küresel ticarette de bir tıkanıklık söz konusu ve o da karşımıza başka bir sorun olarak çıkıyor."
- "Amerika'da faiz artışı fiyatlanıyor"
Başbakan Yardımcısı Şimşek, ortalama küresel enflasyonun yüzde 3'ün, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 5'in, gelişmiş ülkelerde ise yüzde 1'in altında olduğunu belirterek, "Düşük büyüme, düşük ticaret, şimdi de karşımızda düşük enflasyon… Aslında bu da ticari hayat açısından zor bir konu." dedi.
Gelişmekte olan ülkelerde emtianın ticaretin yüzde 50-60'ını oluşturduğunu anımsatan Şimşek, bu rakamın bazı ülkelerde yüzde 90'lara kadar vardığına işaret ederek, emtia fiyatlarının bir miktar toparlandığını ama yine de nispeten düşük seyrettiğini kaydetti.
Şimşek, faizlerin dünyada çok düşük olduğunu, yakın döneme kadar işlem gören devlet tahvillerinin neredeyse 3'te birinin eksi faizde olduğu bilgisini verdi.
Dünyanın bir çok bölgesinde faizlerin yüzde 1'in altında, bazı ülkelerde ise eksi faiz uygulaması olduğunu hatırlatan Şimşek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"ABD Merkez Bankası (Fed) dolar likiditesi açısından en önemli bilanço. Burada geçen sene bir faiz artışı oldu. Bu sene aralıkta bir tane daha olacak muhtemelen, piyasalar o şekilde fiyatlıyor. Sonuç itibarıyla şu resme baktığınız zaman, merkez bankalarının önümüzdeki dönemde faiz beklentilerine baktığımız zaman, önemli ülkeler, bölgeler olması hasebiyle Avro Bölgesinde, Japonya'da sıfır, eksi faiz uygulaması büyük oranda devam edecek gibi görünüyor. Amerika'da ise bir miktar faiz artışı fiyatlanıyor."
(Sürecek)